Dünya borsalarında olduğu gibi Türkiye borsasında endeksler kullanılmaktadır. Tanım olarak endeks, birden çok hisse senedinin bulunduğu bir gösterge biçimidir. Bu endeksler hisselerin büyüklüğüne göre hesaplanmaktadır. Borsa işlemlerindeki sürdürülebilirlik endeksi, firmaların çevresel, sosyal ve ekonomik alanda ne tür aksiyon aldıklarını gösteren bir ölçüt olarak ele alınır. Faaliyet süreçlerinde yalnızca maddi olarak değil; güvenlik, sağlık, çevresel sorunlar, iklim değişikliği ve insan hakları gibi faktörleri de ele alması gereken şirketler sürdürülebilirlik endeksine dahildir.
Endekste herkes yer alabilir mi?
BİST Sürdürülebilirlik Endeksi, 2014 yılında devreye alındı. İşlem kodu XUSRD olan bu endeks, BİST 30 endeksinde yer alan firmaların değerlenemeye alınmasıyla oluşturulmuştur. Şirketlerin bu kapsamda endekslenmesi aslında gönüllülük esasına dayanır. Bu endekste yer almak için;
Kategori notlarından minimum 8 tanesi en düşük 26 olmalıdır. Her bir ana başlık notunun minimum 40 olması gerekir. Genel sürdürülebilirlik notu ise 50 olmalıdır.
Sürdürülebilirlik değerlendirmesi
Bu endeks, yılda bir defa uygulamaya alınan sürdürülebilirlik değerlemesiyle oluşmaktadır. Ayrıca kamuya açık verilerin toplanmasıyla oluşan bu kavramda şirketlerin sağladığı veriler ölçülür. Yönetişim, sosyal ve çevresel alandaki notlar ile genel not ortaya çıkarılır. Uyumsuzluk notunun belirlenmesi için firmaların çevre, ekonomi ve bu konulardaki negatif gelişmeleri takip edilir.
Belli kriterlere sahip olunmalı
Firmalar sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalarını göstermek amacıyla ESG kriterine önem gösterir. Bu sayede küresel anlamdaki duyarlılığı da paylaştıklarını gösterirler. Yine markalar sürdürülebilir bir hayata katkıda bulunduklarını göstermek için ESG skorunun hesaplanma aşamasında bazı kriterlere göre değerlendirilir. Bunlar;Çevresel Kriterler: Kaynak kullanımları, inovasyon, sera gazı emisyonlarını içerir.Sosyal Kriterler: Topluluk etkisi, çalışan ilişkileri, ürün ve servis sorumluluğu ile insan haklarını ele alır.Kurumsal Yönetim Kriterleri: Bu süreçte paydaşlarla iletişim, yönetim yapısı ve kurumsal sosyal sorumluluk gibi ilkeler ele alınır.
Sürdürülebilirlik Raporu Nedir?
Sürdürülebilirlik raporu, şirketlerin faaliyet ve projelerinin hem insan hem çevreye zarar vermeyen kaynakları, dengeli bir şekilde kullanacak çalışma sistemine sahip olduğunu gösteren raporlardır. Bu raporlama firmaların yalnız çevresel problemlerdeki sorumluluklarını anlamak için değil, mevcut riskleri belirleyerek katılım süreçlerini sorunsuz bir şekilde yönetmelerini sağlar. Ayrıca riskleri fırsatlara dönüştürmek açısından çok önemli bir yere sahiptir. Şeffaf bir şekilde paylaşılan bu raporlar ayrıca şirketlerin gelişme ve kâr hedeflerine ulaşmada önemli bir kriterdir.
Standartlar değişir mi?
Sürdürülebilirlik raporu tek başına bir rapordan oluşmaz. Birçok kuruluş tarafından yayınlanan farklı standartlar eşliğinde hazırlanır. Ayrıca standartların değişiklik gösterdiği unutulmamalıdır. Fakat temelde şirketin çevre politikaları, yaşam şartları, insan hakları ve kaynak kullanımı gibi ölçüler baz alınır. Bu raporların hazırlanmasında uluslararası geçerliliğe sahip standartları belirleyen 3 ana faktör bulunuyor.
İş süreçlerini pozitif kılıyor
İş dünyası sürekli değişiyor ve bununla birlikte şirketlerin ayakta kalabilmesi için sürdürülebilir olma ihtiyacı ortaya çıkıyor. Unutulmamalıdır ki bir şirket sürdürülebilir değilse rakipleri de bu durumdan yararlanarak rekabet avantajı elde edecektir. Çevreyi önemseyen şirketlerin yeni müşteriler çekme olasılığı daha yüksektir.
Kurumsal bir sürdürülebilirlik stratejisi uygulamanın birçok faydası vardır. Bu avantajlardan bazıları maliyetlerin düşürülmesi, verimliliğin artırılması, üst düzey yeteneklerin şirkete çekilmesi ve elde tutulması ve rekabet avantajı elde edilmesini içerir.
Daha verimli bir dünya umudu
Kurumsal sürdürülebilirliğin en büyük faydalarından biri, kuruluşların üst düzey yetenekleri çekmesine ve elinde tutmasına yardımcı olabilmesidir. sürdürülebilirlik birçok insan için önemli bir konudur ve pek çok üst düzey yetenek adayı, söz konusu sürdürülebilirlik olduğunda değerlerini paylaşan kuruluşlar aramaktadır. Sürdürülebilir kuruluşlar genellikle daha verimli ve kârlıdır, bu da en yetenekli adaylar için çekici olabilir.İşletmeler, kurumsal sürdürülebilirliği pazarlama stratejilerine uygulamak için birçok fırsata sahiptir. Topluluğa geri verebilir, karbon ayak izlerini azaltabilir ve gezegen için doğru şeyi yaptıklarından emin olabilirler.
Şirketlere müşteri “çekiyor”
Çevre dostu şirketler, olmayanlara göre daha güvenilir olacaktır. Sonuç olarak, insanlar onlardan ürün ve hizmet satın almaya daha istekli olacaktır. Kurumsal sürdürülebilirliğin şirketinize sağlayabileceği bir başka avantaj da paradan tasarruf edebilmenizdir. Şirketiniz çevre dostu uygulamalar kullanırsa, gereksiz şeylere para harcama olasılığınız azalır. Örneğin, çok fazla çöp yaparsanız hepsini geri dönüştüremezsiniz.
