Bitkisel üretimde bir yandan 2025 yılı bütçesinden 2024 üretim yılı destekleri ödenecek bir yandan da 2025-2027 dönemi için yeni destekleme modeli uygulanacak. Tarımda planlı üretim, verimliliği artırma ve aynı zamanda sürdürülebilirliği sağlama açısından çok önemli. Planlı üretimle, üreticiler desteklenirken tüketicilerin de korunması hedefleniyor.
Stratejik çalışmalar şart
Tarımsal üretimin planlanmasının en önemli ayağını bitkisel üretimin planlanması oluşturuyor. Bu kapsamda ülke ihtiyaçları dikkate alınarak belirlenen stratejik ürünlerde arz talep dengesini sağlamaya yönelik tüm çalışmalar yapılıyor.Yeni destekleme modeli ile ilk defa destek ödemeleri üretim döneminden önce açıklandı. Destekler planlamayla ilişkilendirilerek sade, yönlendirici ve etkin hâle getirildi. Üretim planlaması kapsamındaki stratejik ürünlere ve su kısıtı olan havzalarda münavebeye uygun üretime ilave destek veriliyor. Aynı şekilde yerli ve millî sertifikalı tohumla üretim yapan çiftçilere de ilave destek sağlanıyor.
Aracıları devreden çıkarma planı
Tarımda girdi fiyatlarının yüksek olması üreticinin de işini zora sokuyor dolayısıyla bu durum ürün fiyatlarını etkiliyor. Tarladan raflara gelene kadar ürün fiyatlarının katlanarak büyüdüğü yönündeki şikayetlerin temelinde de bu yatıyor. Gıda enflasyonda en önemli neden olarak görülürken fiyat düzenlemelerinin üretim aşamasından itibaren başlatılması da kaçınılmaz. Üretimden tüketime dek aracı kurumları daha az konumlandırmak da bu çözüm önerilerinden birisi.
Fiyatlara yansıması kaçınılmaz
EKONOMİK BAKIŞ’a değerlendirmede bulunan perakende gıda taşımacılık sorumlusu ise şu açıklamada bulundu: “Aracı kurum ve kuruluşlardan şikayette bulunulurken aracıların söz konusu zincirin bir parçası olduğunu unutmamak gerek. Bir ürünü düşündüğünüzde onun tarladan çıktığı fiyatla zincir market rafındaki fiyatın aynı olamayacağını kabullenmek gerekiyor. Örneğin Antalya’dan tarladan çıkar bir domatesin taşıma zayiatı, taşıma ve yol gideri, pazara giriş maliyeti ve marketlere veriliş sürecindeki fiyat hareketliliği kaçınılmaz. Ancak aslolan “abartılı rakamların” yaşanmaması. Belli bir kar bileşeni ister istemez yaşanacak.”
Sıkı paranın tedbiri
fiyatlara tesir eder mi?
Ekonomi yönetimi sıkı para politikasına devam ediyor. Ana eksende gıda fiyatının inmesi enflasyon için en önemli baz. Üreticilerin finanse edilmesi, kredilerin genişletilmesi üreticinin faiz ikilemini sonlandırabilirse pozitif katkı sunabilecek. Aracıların devreden çıkarılması için ise ulaşım maliyetlerinin düşürülmesi kaçınılmaz. Sıkı pazar ve market fiyatı takibi de destekleyici unsurlar arasında. Yaz aylarına doğru mevsimsellik de etkisiyle fiyatlarda az da olsa gevşeme beklentisi hakim.