Kamu-Özel İşbirliği modelleri arasında yer alan Yap-İşlet-Devlet (YİD) uygulamasıyla Türkiye’de 242 proje hayata geçirildi. Özel sektörün etkin ve proaktif yapısı kullanılarak projeler çok daha hızlı şekilde yapılıyor. Bu modelle uygulamaya geçirilen altyapı projelerinin, Türkiye’nin uzun vadeli birçok hedefi için kritik öneme sahip.
Kamuya avantaj sağlıyor
YİD projeleri son 20 yıllık dönemde özellikle kamuya yeni maliyetler yüklememesi ve geri ödemenin, üretilen mal veya hizmetlerin satın alınmasıyla zamana yaygın olarak yapılması nedeniyle avantaj sağlayan bir model olarak kabul görmekte. Bu modeli kullanan ülkeler arasında Pakistan, Tayland, Tayvan, Suudi Arabistan, Bahreyn, İsrail, Filipinler, Mısır, Myanmar, Malezya, Vietnam, Japonya, Hindistan, İran, Hırvatistan, Avustralya, Yeni Zelanda, Nepal ve Çin de yer alıyor.Amerika da bu model ile bazı otoyol projelerini devreye almakta.
Türkiye’de önemli YİD uygulamaları
Osmangazi Köprüsü, Avrasya Tüneli, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Marmara Otoyolu, 1915 Çanakkale Köprüsü, İstanbul Havalimanı bu projelerin en önemlileri arasında yer alıyor.Altyapı geliştirme için kamu maliyetini en aza indirilmesi projeyi ön plana çkarıyor. Kamunun borcunun azaltılmasını amaçlıyor. Yeniliklere izin verilirken uzmanlık gerektiren alanların önünü açıyor. YİD7in diğer avantajları arasında her bir tarafn kendi güçlü yönlerine odaklanmasına neden olur, kamu sektörü fonlarını en çok ihtiyaç duyulan yerde tutar.
2023 vizyonunda Kanal İstanbul da var
Devletin cebinden ilk etapta para çıkmadan projelerin tamamlanmasını sağlayan Yap-İşlet-Devret modeli ile Türkiye dev projelere imza attıt. Belki de hiç yapılamayacak altyapı projeleri tamamlanmış oldu. bitirildi. İlerleyen süreçte projelerin kullanımı arttıkça hazine garantilerinin azalması da ekstra bir durum ortaya çıkarıyor.2023 hedefleri kapsamında 990 kilometrelik otoyolun daha yapımı planlanıyor
Kanal İstanbul’un yatırım maliyeti 75 milyar lira olarak hesaplanırken, proje yap-işlet-devret modeliyle hayata geçecek.
