ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın EKONOMİK BAKIŞ‘a yaptığı değerlendirmede Türk iş dünyasının performansına ışık tutarken 2022 yılı projeksiyonunun da ip uçlarını verdi
Türk ekonomisine 2021 yılında nasıl bir katkı sundunuz?
Türkiye’nin hedeflerinin, stratejik planlarının, politikalarının, mevzuatlarının, uygulamalarının yanısıra potansiyel pazarları, sektörleri ve konjonktürel gelişmeleri, yerel ve global ekonomik gelişmeleri analiz ediyoruz. Bu şekilde müteşebbisler, kuruluşlar ve Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini öngörerek yetkili mercilere ve kurumlara görüş ve tavsiyelerde bulunuyoruz. ASKON yurt içi ve yurt dışında şube ve temsilcilik ağları bulunan 8 bin üye iş insanı ve 20 bin üye işletmesi ile güçlü bir kuruluş. 1 milyonun üzerinde istihdamı kapsayan iş gücü ve ülke ekonomimize 10 milyar doların üzerinde ihracat katkı payı bulunan devasa bir yapıyız.
2021 ihracatını nasıl değerlendiriyor; 2022 beklentileriniz nedir?
Tüm ekonomiler salgında ciddi yaralar aldı.Aşı ve tedbirlerle kapanmalarda yaşanan esneklik bizim gibi ekonomisi sağlam temeller üzerine basan, üretim üssü ve jeopolitik konumu nedeni ile avantajları bulunan ülkeyi doğru stratejilerle büyür konumuna getirdi. 2021’i 225.4 milyar dolarlık ihracat ile kapatmış Cumhuriyet rekorunu kırmıştık. 2022’ye de en yüksek ocak ihracat rakamı ile girdik. 2022 küresel büyüme rakamları aşağı çekilirken yeni yıla rekorla girmemiz büyük başarı. Tüm ekonomilerde sönük geçen 2022’nin ilk ayında rekor kırmamız büyük başarı. İhracatçılarımız artık ortalama 20 milyar dolarlar seviyesini yakaladı. Yılın geri kalan aylarında 20 milyar dolarların üzerinde bir performans göstererek 2022 yılını da rekor kırarak bitireceğiz.
Türk ekonomisi pandemide büyüme kaydetti bu gelişmeyi neye bağlıyorsunuz?
Türkiye kaliteli ürünlerin üretildiği büyük bir ekonomik pazar. Arz talep ilişkisi ile lojistik sektöründe yaşanan sıkıntılar ve maliyet ücretlerinin fahiş oranda artması birçok ülkeyi yakın coğrafyalarla ticaret yapmaya itti.Dünya genelinde birçok ülke ticarette Türkiye’yi seçti. Ülkemizin küresel ihracattan aldığı pay 2013’te yüzde 0.86 iken bu oran 2020’de 0.98’e çıkmıştı. Her yıl bu oranı artırarak küresel pazardaki yerimizi güçlendirmeye devam edeceğiz. Yazılım ve ağır sanayi noktasında gerekli adımlar atılıyor nasipse onların da devreye girmesiyle ileride çok daha farklı şeyleri konuşur hale geleceğiz.
“Yeni Ekonomi Modeli”ne bakış açınız nedir?
Bunca zaman ekonomi de hep aynı konuları konuştuk. Türkiye’nin yıllardır üstesinden gelemediği bir sarmaldı bu.İş dünyasının en çok çekindiği konu belirsizlik ortamıdır. Yani döviz kuru ne olacak, faizler nereye gidecek, enerji fiyatları ne olacak soruları artarsa burada sıkıntı var demektir. Biz pandemi ile bu ortama düştük. Lakin dünya genelinde tüm ekonomilerde hemen hemen bu yaşanır oldu. Yeni Ekonomi Modeli ile bir öngörüye sahip olabildik ve önümüzü görebilmekteyiz. Güvenli limanlara tekrardan yanaşıyoruz bu da memnuniyet verici bir durum. Dönem yatırım, üretim ve ihracat dönemi. Buna odaklanmalı bu şekilde çalışmalarımızı sürdürmeliyiz.
Enerji ve gıda sektöründe yaşanan artış ve devamındaki tedbirlerini nasıl karşılıyorsunuz?
Ülkemiz gıda alanında kendine yetebilen bir ülke. Hatta bu noktada ihracatçı konumundayız. Bir yandan da enerjide dışa bağımlılığımız yüksek. Döviz kurunun artması, sanayi kapasite oranlarımızın artması, ısınmaya gereksinimin artması enerji talebi artırıyor bu da bizi bağımlı hale getiriyor. Enerjide dışa bağımlılıktan çıkamadığımız sürece sıkıntıların devam edeceği kanaatindeyiz. Son dönemlerde petrol ve doğal gaz çalışmaları ile nükleer enerji yatırımımız ilerisi için bize umut vadediyor. Kamu tedbirleri noktasında enerji akışında ciddi sıkıntıya mahal verilmedi lakin yüksek fiyatlar noktasında tedbir alınmalı. Özellikle uzun sürelerdir mecliste duran hal yasasının tarafların da uzlaştığı bir noktada nihayetlendirilerek uygulamaya alınması gıdadaki artışlara bir nebze çare olacaktır.
2022 etkinlik-organizasyon ve şubeleşme gibi atılım ve yatırımlarınız var mı?
2022’de her ilimizde şube ve temsilcilik çalışmalarımızı tamamlamayı planlamaktayız. Dünya genelinde ekonomiye yön veren, bizim stratejik gördüğümüz noktalarda yurt dışı temsilcilik ağlarını genişleterek müteşebbislerimize destek verebilecek ihracat üslerine ağırlık vereceğiz. Sektörel zirvelerimize daha çok yer vereceğiz. Ticaret ve yatırım, tarım, sağlık, ekonomi olmak üzere çeşitlendirmeye gideceğiz. Endeksler ve ekonomi raporları ağırlıklı yayınlarımızla ciddi kaynaklar sunacağız. İkili iş birlikleri ile ticari buluşmaları daha çok sağlayacağız. Anadolu’da yatırımı özendirmek adına üye şirket birleşmeleri ile ortak kültürlü yeni yatırımlar gerçekleştirerek, istihdama katkı sunacağız. Üniversite-Sanayi işbirliği ortaklığıyla AR-GE çalışmalarına destek verip, teknopark oluşumlarında yer alacağız.
