Özelleştirme İdaresi Başkanlığının (ÖİB), 1986-2024 döneminde gerçekleştirdiği özelleştirmelerden elde ettiği gelir 71,6 milyar dolara ulaştı. ÖİB’in 2024 Yılı Faaliyet Raporu’na göre, 1986’dan itibaren yürütülen özelleştirme politikalarının belirlenmesinde, kamu giderlerinde tasarruf sağlanmasına öncelik verildi.
Yatırımcı için yol açıcı
Özelleştirmeler yabancı yatırımcıların ve teknolojilerin ülkeye girişini kolaylaştıran araçlardan biri olurken, bu durum Türkiye’nin ihracat ve dış rekabet gücünü artırmada önemli rol oynadı.
Sonraki yıllarda hızlanan özelleştirmelerle “kamu-özel sektör işbirliği” olarak nitelendirilen araç muayene istasyonları ve hizmetleri ile liman özelleştirmeleri gerçekleştirildi.İdare tarafından 1986-2024 döneminde yapılan özelleştirmelerin toplamı 71,6 milyar dolara ulaştı. Çeşitli alanlarda yapılan özelleştirmelerden elde edilen gelirin ise geçen yıl 122 milyon dolar olduğu görüldü.
Hazineye geçen yıl 276 milyon dolar aktarıldı
Geçen yıl 69 ihale yapıldı. İhale sayısında 2023’e kıyasla yıllık bazda yüzde 35,3’lük artış sağlandı. 2024’te imzalanan sözleşmelerin de dahil edildiği özelleştirme geliri 4,1 milyar lira olarak kayıtlara geçti. 1986’dan bugüne kadar yapılan özelleştirmelerden sağlanan gelir ise 134,1 milyar lira oldu. 2024’te 8 Cumhurbaşkanı Kararı ile çeşitli hizmet ve kuruluşlar, özelleştirme kapsam ve programına alındı. Hazineye yapılan transfer tutarı ise aynı dönemde 276 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Etkin piyasa oluşturma odaklı
İdare tarafından 2024’te olduğu gibi gelecek dönemde de etkin piyasa mekanizması oluşturma hedefiyle özelleştirmelere devam edilmesi planlanıyor. TEİAŞ’ın halka arzına ilişkin hazırlık çalışmaları Cumhurbaşkanı Kararı ile 31 Aralık 2026’ya kadar uzatıldı. 2021’de Cumhurbaşkanı Kararı ile özelleştirme kapsam ve programına alınan “yedieminlik faaliyetleri” özelleştirme işlemlerinin 31 Aralık 2025’e kadar tamamlanması hedefleniyor. Özelleştirme işlemlerinin, işletme hakkının verilmesi veya gelir ortaklığı modeli ve işin gereğine uygun diğer hukuki tasarruf yöntemlerinin ayrı ayrı veya birlikte uygulanarak gerçekleştirilmesi öngörülüyor.
Özelleştirme Fonu’nun
2025 yılı beklentisi
2025 yılında Özelleştirme Fonunun 30 milyar TL tutarında özelleştirme geliri elde etmesi bekleniyor.2024 yılında özelleştirme uygulamaları sonucunda Özelleştirme Fonuna 15 milyar TL nakit girişi olması öngörülüyor.Programa göre, 2025 yılında fon gelirlerinin 398,6 milyar TL, fon giderlerinin 395,5 milyar TL, fon sistemi gelir-gider fazlasının ise 3,1 milyar TL olması hedefleniyor.Programda, etkin bir piyasa mekanizması oluşturma hedefi doğrultusunda özelleştirme uygulamalarına devam edileceği belirtildi.
