Finansal okuryazarlık eğitimi sadece ülkemizde değil uluslararası piyasalarda da anahtar rolü görüyor. Biz de Ekonomik Bakış dergisi olarak her ay sunduğumuz terimler ve anlamları ile bu alanda öncülük etmek gayretindeyiz. İşte bu sayıda yer verdiğimiz terimler ve anlamları:
Maliye Politikası
Maliye politikası, devlete ait kamu harcamaları ile kamu gelirlerini kullanarak ekonominin tam istihdamı yakalamasını sağlamak için devlet tarafından uygulanan politikalardır. Diğer bir ifade ile maliye politikası, bütçe, vergi gelirleri ve kamu harcamaları gibi mali araçlar kullanılarak ekonomi üzerinde etki oluşturmak amacıyla hükümet tarafından uygulanan politikalardır. Maliye politikası ile ekonomik büyüme, istihdam ve enflasyon gibi belirli hedeflere ulaşılması amaçlanır.
İskontolu Senetler
İhraç tarihinde iskonto edilmiş fiyat ile satılan, vadesi boyunca herhangi bir kupon ödemesi olmayan, yatırımcı için getirisi nominal fiyat ile iskontolu fiyat arasındaki fark olan sabit getirili enstrümanlardır.
Ölçüt İhraç (Senet)
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen ve ikincil piyasada piyasa yapıcı bankalar tarafından kotasyon verilmesi yükümlülüğü bulunan DİBS’ler. Bu senetler dışında, piyasada likit olan DİBS’ler de ölçüt senetler olarak tanımlanmaktadır.
Piyasa Yapıcılığı Sistemi
DİBS ihalelerinde ve söz konusu senetlerin ikincil piyasa işlemlerinde etkinliğin artırılması amacıyla önceden belirlenen kriterlere göre seçilmiş bankalara bazı hak ve görevler verilmesini içeren sistemdir.
Program Finansmanı
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ülkenin makro ekonomik programları çerçevesinde, doğrudan veya Hazine garantisi altında, kamunun finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla herhangi bir dış finansman kaynağından sağlanan finansman imkânıdır.
Süre (Duration)
Herhangi bir tahvilin faiz oranı değişimlerine bağlı olarak fiyatında meydana gelen dalgalanmayı ölçmektedir. Bu kapsamda, süre piyasa faiz oranlarına olan duyarlılığı göstermektedir. Farklı süre tanımları bulunmakla beraber, kamu borç yönetimleri borç ödemelerinin faiz oranlarındaki değişmelere duyarlılığını belirlemek amacıyla sıklıkla borç stoklarının “Macaulay Süresi”ni hesaplamaktadır. “Macaulay Süresi”, esas olarak bir tahvilin ortalama faiz oranı yenileme dönemini göstermektedir.
Dış Borcun Tahsisi
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından herhangi bir dış finansman kaynağından sağlanan dış finansman imkânlarının ekonominin çeşitli sektörlerinde gelişmeyi sağlamak ve/veya finansman ihtiyacını karşılamak üzere, genel ve katma bütçeli kamu kurum ve kuruluşlarına anlaşmadaki amaca sadık kalınarak kullandırılmasını ifade eder.