Ekonomik Bakış dergisi olarak finansal okuryazarlık sürecine katkı sunmaya devam ediyoruz. Keza gerek gençlerin gerekse yaşlıların ekonomik düzlemde ekonomik sisteme ayak uydurabilmeleri aynı zamanda finansal terimlere olan yakınlık derecelerine göre şekilleniyor. İşte bu hafta sizler için hazırladığımız finansal terimlerden bazıları:
Ahbap-çavuş kapitalizmi
İşadamlarının işlerini,siyasal iktidar ve bürokratlarla olan yakın ilişkilerine dayanarak yürüttüğü sistemdir. Siyasal iktidarınve onun talimatı altında bürokrasinin verdiği izinler,ihaleler, teşvikler ve destekler, ahbap çavuş kapitalizminin başlıca alanını oluşturmaktadır.
Aristokrasi
Ortaçağ Avrupa toplumunda, zenginliği ve toprak mülkiyetini elinde bulunduran, kan bağıyla belirlenen bir soylular sınıfına ve bu toprakları işleyen serften alınan vergilere dayanan yönetim biçimidir.
Borsa İstanbul (BİST)
26 Aralık 1985’de İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) kurulmuş
olup, Menkul Kıymetler Borsaları, 6 Aralık 2012 tarihinde 6362 sayılı Sermaye Piyasası Yasası ile Borsa İstanbul Anonim Şirketi adı altında yeniden yapılandırılmaktadır. Tüm borsacılık faaliyetleri (menkul
kıymetler, altın borsası, vadeli işlem ve opsiyon piyasası gibi) Borsa İstanbul Anonim Şirketi tarafından
yürütülmektedir. Borsa İstanbul, para, döviz, kıymetli maden ve taşlar ile vadeli işlemlerle ilgili piyasalar
açmaktadır. Borsada pazarların çalışma gün ve saatleri belirlenmektedir.
Centilmenlik anlaşması
Az sayıda firma tarafından paylaşılan piyasalarda, firmalar arasında, piyasaları bölüşmek, fiyatları belirlemek ya da üretimi kısmak gibi rekabeti önleyici uygulamalara girişmek için yapılan resmi olmayan, sözlü anlaşmalardır.
Daraltıcı para politikası
Enflasyonu düşürmek amacıyla piyasaya doğrudan tahvil satılması biçiminde açık piyasa işlemleri, reeskont ve faiz oranlarının yükseltilmesi gibi araçlarla para sunumunu azaltmaya yönelik politikalardır.
Doğal büyüme hızı
Harrod modeline göre bir ekonomi de bütün imkan ve kaynakların kullanılmasıyla gerçekleştirilebilecek büyüme hızıdır. Tabii büyüme hızı, girişimcilerin ülkenin imkanlarından fiilen istifade etmeleri suretiyle gerçekleşen fiili büyüme hızına bir azami sınır çizmektedir.
Dolaysız yabancı sermaye yatırımları
Bir ekonomide yerleşik bir birim tarafından, kendi ülkesi dışındaki bir ekonomideki yerleşik bir teşebbüste süreklibir hisse elde etme amacına dönük bir faaliyettir.
En az geçim indirimi
Vergi yükümlüsünün, kendisinin ve ailesinin yaşaması için zorunlu görülen belirli bir miktarının vergi matrahına alınmamasıdır.