Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de petrol fiyatlarında yaşanan yukarı yönlü çıkış ekonomik ve sosyal hayatı etkiliyor. Global Petrol Prices verilerine göre, 20 Haziran 2022 itibarıyla 42 Avrupa ülkesi arasında en ucuz benzin satılan 4. ülke Türkiye oldu. Avrupa ülkeleri arasında Belarus, Rusya ve Malta benzini daha ucuza tüketicilere satıyor. Benzinin litre başına en pahalı olduğu ülkeler ise 2,63 ile ile İzlanda ve 2,66 dolar ile Finlandiya.
Brent petrol nedir?
Dünyada petrol talebini karşılamaya yetecek kadar üretim olmayacağı endişeleri fiyatları artırmaya devam ediyor. Dünya piyasasına yön veren petrol Brent petroldür. Londra Brent olarak da biliniyor. Çıkaran şirket tarafından “Brent Goose” adı verilirken içeriğinde yüzde 0,37 sülfür bulunuyor ve bu petrolün işlenmesini daha kolay kılan bir sonuç ortaya çıkarıyor.
Petrolün nereden geldiği önemli
Petrol fiyatında ürünün nereden geldiği önem taşıyor. Üretimi daha ucuz ve hızlı olan daha çok talep görüyor. Denizden çıkarılan petrol ile karadan çıkarılan arasında fiyat farkı bulunur. Teksas petrolü, Umman petrolü,Orta Amerika petrolü ve Brent tabir edilen Kuzey Denizi petrolü ile Ortadoğu petrol türleri birbirinden farklı niteliktedir.
1 varil kaç litre?
Bir varil petrol 42 galon ham petrole eşdeğer. Bir varil ham petrolden 19,6 galon dizel yakıt ve ısıtıcı yakıt,4 galon jet yakıtı, 1,7 galon ağır yakıt, 1,7 galon LPG ve 7,6 galon türev elde edilebiliyor. Bütün ham petroller eş değerde değil. Birleşik Krallık ve Amerika ile yapılan ticari işlemlerde galon ve litre kullanılıyor. Bir galon 3,78541178 litredir.1 varil petrolün Kilogram ağırlığı ise 120 kilogram.
Mavi Varil ve galon hesabı
Ham petrolün dünyada ticaretini kolayca sağlamak için, uluslararası antlaşmaya göre, hacim ölçüsü olarak American Standard Oil Company blue barrel (mavi varil) birimi kullanılmaktadır. Mavi varil hacim olarak 159 litreye (42 gallona) eşit. Ham petrolün kimyasal bileşimi oldukça karmaşık. Tipik bir ham petrol örneği, 18 farklı hidrokarbon ailesine ait yaklaşık birkaç bin kimyasal madde içeriyor.
Suudi Arabistan’ın etkisi
Dünyanın en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan’ın haziran ayında fiyatlara yüzde 50’nin üzerinde zam yapması petrolün varil fiyatının yeniden rekor kırmasına neden oldu. Saudi Aramco, Asyalı müşterilerine sevk ettiği petrolün varilinde 2,10 dolar zam yaptı. Piyasada beklenti 1,50 dolarlık bir zam yapılması yönündeydi. Zam sonrası gösterge petrolün üzerinde 6,50 dolarlık fiyat farkı oluştu.
OPEC ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, üretimlerini temmuz ve ağustosta 648 bin varil artıracağını açıklamıştı.
Varil fiyatı değişebiliyor
Brent petrolün varili 110 dolar iken aynı saat diliminde Batı Teksas türü ham petrolün varili 104 dolardan alıcı bulabiliyor. Arz bu fiyatlamada etkili olurken bölge ve petrol türü de fiyatı etkileyen unsurlar arasında sayılıyor.
Benzin ve motorine yansıma nasıl?
Benzin ve motorin ürün fiyatlarıyla ham petrol fiyatları arasında pozitif yönlü ve yüksek bir korelasyon bulunuyor. Geçmiş dönem verileri kullanılarak yapılan istatistiki bir çalışmada, Brent petrol fiyatı ile kurşunsuz benzin fiyatları arasındaki korelasyon yüzde 90, motorin fiyatları ile arasındaki korelasyon ise yüzde 96 olarak tespit edilmiştir.
